Η ορεινή πεζοπορία είναι μια δραστηριότητα που μας επιτρέπει να θαυμάσουμε από πρώτο χέρι τον φυσικό κόσμο και τα οφέλη της είναι πολλά τόσο για την ψυχική όσο και τη σωματική μας υγεία! 

Οι πολυήμερες πεζοπορικές διασχίσεις όμως, κυρίως αυτές που συνοδεύονται από διανυκτέρευση στην ύπαιθρο, αποτελούν βιωματικές ταξιδιωτικές ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ, που αναπόφευκτα μας οδηγούν σε μια βαθύτερη σύνδεση με το φυσικό κόσμο, τους συντρόφους μας και -ενίοτε- την κουλτούρα ενός τόπου. Εμπειρίες που μπορεί να μας μείνουν ανεξίτηλες!

Καθώς όμως το βουνό  -όπως και η ανοιχτή φύση γενικότερα- είναι ένα δυναμικό περιβάλλον, κάθε εξόρμηση σε αυτό θα πρέπει να οργανώνεται με σοβαρότητα, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες όπως:

• την εποχή
• την πρόγνωση του καιρού
• τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης περιοχής (πχ το κλίμα, τα μοτίβα καιρού, το υψόμετρο, τη μορφολογία του εδάφους, τη διαθεσιμότητα νερού, την ύπαρξη ή όχι πιθανών σημείων ανεφοδιασμού, την απόσταση από τους κοντινότερους δρόμους/οικισμούς/κέντρα ιατρικής φροντίδας) 
• τη διάρκεια του ταξιδιού μας
• εμάς τους ίδιους και την ομάδα μας (την εμπειρία, τις δεξιότητες, το στυλ, τον ρυθμό, τους στόχους μας) κ.α.

Η επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού είναι πολύ σημαντική για την άνεση και κυρίως την ασφάλεια μας και συμβάλλει (έως ένα βαθμό πάντα) στο να έχουμε μια ευχάριστη εμπειρία.

Η ακόλουθη λίστα προτείνεται για ΠΟΛΥΗΜΕΡΕΣ διασχίσεις «3 εποχών» στα ελληνικά βουνά (την περίοδο δηλαδή που δεν υπάρχει εκτεταμένη χιονοκάλυψη και δεν απαιτείται πρόσθετος χειμερινός εξοπλισμός για την προώθηση μας στο βουνό) έχοντας κατά νου τον πεζοπόρο που θέλει να δρα με ελαφρύ αλλά και αξιόπιστο εξοπλισμό.

Επισήμανση: Θεωρώ σωστό να διευκρινήσω ότι τα προϊόντα που εμφανίζονται ενδεικτικά στις φωτογραφίες ανταποκρίνονται στις δικές μου προσωπικές ανάγκες (αντοχή, αξιοπιστία, χαμηλό βάρος και όγκο). Δεν υπονοώ σε καμιά περίπτωση πως δεν κυκλοφορούν στην αγορά προϊόντα με σχεδόν παρόμοια τεχνικά χαρακτηριστικά !

-Σακίδιο πλάτης (χωρητικότητας 40-60 λίτρων) 

Ελαφρύ (<2kg), με εργονομικό σχεδιασμό που να προσφέρει ελευθερία κινήσεων, σταθεροποίηση του φορτίου και καλό αερισμό της πλάτης. Να έχει πρόσθετους πλαϊνούς χώρους αποθήκευσης για γρήγορη πρόσβαση και να είναι συμβατό με  διάφορα συστήματα μεταφοράς νερού.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι συνήθως σε μεγάλες διασχίσεις  χρησιμοποιώ σακίδιο 55 λίτρων για μεταφορά εξοπλισμού και προμηθειών φαγητού έως και 2 εβδομάδων.

Το πως οργανώνουμε τα πράγματα στο σακίδιο μας ΕΔΩ !

-αδιαβροχοποίηση περιεχομένων σακιδίου

Μιας και τα εξωτερικά αδιάβροχα καλύμματα σακιδίου είναι αναξιόπιστα, καλό είναι να βάζουμε τα πάντα σε έναν αδιάβροχο σάκο στο εσωτερικό του σακιδίου. Μια πολύ πρακτική και άκρως οικονομική λύση είναι μια διάφανη σακούλα σκουπιδιών αντοχής. Αν θέλουμε κάτι που θα αντέξει για χρόνια τότε αξίζει να πάρουμε έναν ελαφρύ αδιάβροχο σάκο ρουχισμού.

-Μπατόν πεζοπορίας

Οι «καλύτεροι μας φίλοι» στις διασχίσεις. Το γιατί ΕΔΩ λεπτομερώς!

Σύστημα ύπνου

-Αντίσκηνο «3 εποχών»

ελαφρύ (<2,1kg), με εργονομικό σχεδιασμό, καλό αερισμό και κατάλληλο για τις αντίξοες συνθήκες που ενίοτε συναντούμε στα βουνά. Είναι σημαντικό να καλύπτει τις δικές μας προσωπικές ανάγκες. Η δική μου πρόταση ΕΔΩ !

–υπνόσακος (ή τεχνικό πάπλωμα) πουπουλένιος/συνθετικός

Ελαφρύς (0,70-1,10 kg). Το πούπουλο είναι ελαφρύτερο, λιγότερο ογκώδες και πιο ζεστό για το βάρος του από οποιοδήποτε συνθετικό. Οι συνθετικοί από την άλλη αποτελούν καλύτερη λύση για πολύ υγρές συνθήκες όπως ΕΔΩ . Το να πάρουμε έναν πολύ ζεστό (χειμερινό) υπνόσακο για τη συγκεκριμένη χρήση ΔΕΝ είναι πρακτικό.

Συνήθως προτιμώ το τεχνικό πάπλωμα για τις 3 εποχές λόγω του μεγάλου θερμοκρασιακού εύρους στο οποίο είναι κατάλληλο και μπορώ να το χρησιμοποιήσω σε συνδυασμό με τον ρουχισμό μου και σε πιο κρύες βραδιές από τη θερμοκρασία Comfort (-2 C του συγκεκριμένου).

-υπόστρωμα φουσκωτό ή αφρώδες 

Η μεγαλύτερη απώλεια θερμότητας κατά τον  ύπνο στην κατασκήνωση οφείλεται στην επαφή μας με το έδαφος. Το υπόστρωμα κάνει ακριβώς αυτό. Μας μονώνει από το έδαφος. 

Ένα καλό υπόστρωμα πρέπει να έχει ως ελάχιστη βαθμονόμηση μόνωσης (R Value)  3,2. Τα φουσκωτά προσφέρουν άνεση που σε μια πολυήμερη διάσχιση … εκτιμάται ενώ τα αφρώδη είναι πιο πρακτικά σε πολύ τραχύ πεδίο.

-μαξιλάρι ελαφρύ

Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα γεμισμένο σάκο ρουχισμού.

Σύστημα μαγειρέματος

-Εστία Ελαφριά και αξιόπιστη 

για βράσιμο νερού και μαγείρεμα ενός εύκολου γεύματος. Κάποιοι πεζοπόροι δεν μαγειρεύουν ακόμη και σε χαμηλές θερμοκρασίες (όπως πχ ο φίλος μου ο Αργύρης ΕΔΩ ). Για μένα είναι μια «ιεροτελεστία» το να ετοιμάζω και να απολαμβάνω ένα ζεστό πιάτο φαγητό στο τέλος μιας γεμάτης μέρας στη φύση.

-Μαγειρικό σκεύος τιτανίου ή αλουμινίου

πολυχρηστικό ατομικό σκεύος που χρησιμεύει και ως μπολ, κούπα, αποθηκευτικός χώρος.

-Φιάλη βουτανίου-προπανίου

-κουτάλι 

-αναπτήρας/σπινθηριστής ή αδιάβροχα σπίρτα

Προμήθειες φαγητού

Προτιμούμε τροφές πλούσιες σε θερμίδες και αποφεύγουμε τις ογκώδεις συσκευασίες. Καλό είναι να υπάρχει ποικιλία σε γεύσεις για τα σνακ (πχ γλυκό-αλμυρό) και υφές (πχ τραγανό-μαστιχωτό) όπως σάντουιτς, γλυκίσματα, ξηροί καρποί, αποξηραμένα φρούτα κα. Ιδανικά το δείπνο θα πρέπει να είναι ένα πλήρες γεύμα. 

Λόγω της πολυήμερης διάρκειας της εξόρμησης θα πρέπει να φροντίζουμε ώστε μέρος των προμηθειών μας να είναι υψηλής διατροφικής αξίας για να παίρνουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Υπολογίζουμε πόσο θα χρειαστούμε και δεν παίρνουμε πολλά παραπάνω τρόφιμα. Οι ενεργειακές απαιτήσεις κάθε ανθρώπου διαφέρουν, μα σε μια πολυήμερη διάσχιση με πολύωρες καθημερινές πορείες οι ανάγκες αυτές είναι αυξημένες σε σχέση με την καθημερινότητα. Υπολογίστε 2500-3500 Kcal/ημέρα και 0.65-1,00 κιλό βάρους/ημέρα στο σακίδιο. 

Υδροδοσία

-Αποθήκευση Νερού (~ 1-2 λίτρα) σε ασκό, εύκαμπτο ή άκαμπτο δοχείο

Φροντίζουμε να ξεκινάμε κάθε μέρα καλά ενυδατωμένοι και κουβαλάμε επαρκή ποσότητα ανάλογα με τις συνθήκες και αφού πρώτα συλλέξουμε αξιόπιστες πληροφορίες (από χάρτη, πεζοπορικό οδηγό, ντόπιους κ.α) σχετικά με την ύπαρξη ή όχι πηγών ή άλλων σημείων (πχ ανοικτών καταφυγίων) όπου μπορούμε να γεμίσουμε/προμηθευτούμε στη διαδρομή.

-Καθαρισμός νερού

Συλλέγουμε τρεχούμενο διαυγές -και χωρίς παράξενη οσμή- νερό μακριά από ζώα που βόσκουν. Σε κάποιες περιοχές αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, οπότε είναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε μια μέθοδο καθαρισμού. Προσωπικά χρησιμοποιώ τις ακόλουθες: 

-Steripen Adventurer 

Με ακτίνες UV, εξουδετερώνει το 99,9% των βακτηρίων, ιών και πρωτοζώων (αδρανοποιώντας το DNA τους) ενώ δεν αλλοιώνει στο ελάχιστο τη γεύση. Γρήγορο, καθαρίζει 1 λίτρο σε 1,5 λεπτό. Η λύση που χρησιμοποιώ σε όλες σχεδόν τις μεγάλες διασχίσεις στο εξωτερικό (από τότε που την έπαθα πριν 15 χρόνια σε ένα μοναχικό ταξίδι στην Παταγονία).

-«Άγευστες»ταμπλέτες διοξειδίου του χλωρίου

Επίσης αποτελεσματικές. Δεν έχουν ουδέτερη γεύση, μιας και υπάρχει μια υποψία γεύσης χλωρίου. Το ατού της χρήσης ταμπλετών είναι το μηδαμινό τους βάρος και είναι καλή επιλογή σε διασχίσεις που ο περιορισμός του βάρους αποτελεί προτεραιότητα όπως ΕΔΩ . Το νερό είναι έτοιμο για πόση μετά από ένα δεκάλεπτο.

Υπόδηση

-Πεζοπορικά παπούτσια/μποτάκια ή παπούτσια ορεινού τρεξίματος 

κατάλληλα για το πεδίο. Ιδανικά ΧΩΡΙΣ Goretex (εκτός της αρχής και του τέλους της περιόδου αυτής) για καλύτερη διαπνοή. Κάθε κιλό βάρους στα πόδια ισοδυναμεί με 5 κιλά φορτίου στην πλάτη.

Η επιλογή του παπουτσιού αποτελεί ένα πολύ υποκειμενικό θέμα και ασχέτως του πόσο καλά σχόλια έχουμε ακούσει για ένα μοντέλο, θα πρέπει πριν αγοράσουμε να τα δοκιμάσουμε! Μπορεί να ΜΗΝ μας ταιριάζουν. Τα παπούτσια θα πρέπει να είναι άνετα και με τίποτα στενά γιατί τα πέλματα εγγυημένα στις διασχίσεις πρήζονται.

-Κάλτσες (x2) συνθετικές ή μάλλινες

(ΟΧΙ βαμβακερές)

**CROCS ή σανδάλια (Προαιρετικά)

Για την ξεκούραση. Τα πρώτα, σε αντίθεση με τα σανδάλια, στεγνώνουν άμεσα και είναι super άνετα και ελαφριά. 

**Γκέτες

Κρατούν τη λάσπη, το χώμα και τα πετραδάκια έξω από το εσωτερικό των παπουτσιών. 

 ** Microspikes

σε περίπτωση που χιονούρες καλύπτουν έστω και μικρά εκτεθειμένα σημεία  της διαδρομής (το να έχουμε συλλέξει αξιόπιστες σχετικές πληροφορίες αποτελεί μέρος της οργάνωσης της διάσχισης).

Ρουχισμός

-εσώρουχα συνθετικά ή μάλλινα (x3)

-Πεζοπορικό παντελόνι που στεγνώνει γρήγορα ή βερμούδα ή κολάν ή σορτς

-Μπλουζάκια (x2) ελαφριά κοντομάνικα/μακρυμάνικα συνθετικά ή μάλλινα

που αποβάλουν τον ιδρώτα (ΟΧΙ βαμβακερά)

Προστασία από το ψύχος

-ισοθερμικά πάνω-κάτω

-γάντια

(με καλή αντιανεμική προστασία και διαπνοή που να μην περιορίζουν την επιδεξιότητα),

σκούφο και extra κάλτσες (πιο ζεστές) για τα άκρα

-Ελαφρύ πουπουλένιο ή συνθετικό jacket 

για τα διαλείμματα, το άραγμα στην κατασκήνωση, ακόμη και για τον ύπνο αν χρειαστεί.

**ελαφρύ τεχνικό fleece

(Προαιρετικά στην αρχή και το τέλος της περιόδου αυτής). Το γιατί ΕΔΩ !

Προστασία από τη βροχή

-Αδιάβροχο jacket

Ελαφρύ που να στεγνώνει γρήγορα, με ρυθμιζόμενη κουκούλα και σκληρό γείσο. Ενδεικτικά, ένα αδιάβροχο για ορεινή πεζοπορία θα πρέπει να έχει ως ελάχιστη βαθμονόμηση αδιαβροχοποίησης 10.000mm (10k) και διαπνοής 10.000gr /m2/24h (10k).

-Αδιάβροχο ελαφρύ παντελόνι

Επικοινωνία

-Κινητό τηλέφωνο

 (σε λειτουργία πτήσης κατά βάση για εξοικονόμηση μπαταρίας). Ο αριθμός έκτακτης ανάγκης είναι το “112”.

Σε μια διάσχιση καλό είναι να έχουμε μαζί μας κι ένα Power Bank (φορητό φορτιστή).
Αντίθετα, ΔΕΝ θεωρώ τους ηλιακούς συλλέκτες πολύ πρακτικούς για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα (όπως διαπίστωσα με γνωστά μοντέλα της αγοράς ακόμη κι ΕΔΩ )!

Πλοήγηση

-έντυποι χάρτες και πυξίδα

και ικανότητα χειρισμού τους (Πχ στη φωτό Έντυποι χάρτες για ΕΔΩ )!

-συσκευή GPS ή κινητό τηλέφωνο με εγκατεστημένο ψηφιακό τοπογραφικό χάρτη

σε εφαρμογή GPS που λειτουργεί κι όταν βρισκόμαστε εκτός σύνδεσης δικτύου

-Περιγραφή διαδρομής

από πεζοπορικό οδηγό/σημειώσεις σε έντυπη/ ηλεκτρονική μορφή

Προστασία από τον ήλιο

-καπέλο

-γυαλιά ηλίου 

-αντιηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας

για τα ακάλυπτα μέρη του σώματος

-ενυδατικό χειλιών

Εξοπλισμός έκτακτης ανάγκης

-Φαρμακείο (μικρό ατομικό)

Κυκλοφορούν έτοιμα στο εμπόριο αλλά -πιο οικονομικά- μπορούμε να το οργανώσουμε και μόνοι μας.

Αλουμινοκουβέρτα, Ελαστικός επίδεσμος, Αιμοστατικό σπρέι/βαμβάκι, Φυσιολογικός ορός, Αντισηπτικά μαντηλάκια (για καθαρισμό πληγών), Αντισηπτική πάστα Betadin, Χειρουργικά γάντια μιας χρήσης, Αποστειρωμένες γάζες σε διάφορα μεγέθη, Αποστειρωμένη γάζα Fucidin για εγκαύματα, Τριγωνικός επίδεσμος, Αυτοκόλλητα ράμματα, Compeed (σε διάφορα μεγέθη), Hansaplast, ταινία με μικροπόρους, Almora για την αφυδάτωση, Αντιισταμινικό gel, Χάπια παρακεταμόλης (x4), ιβουπροφαίνης [αντιφλεγμονώδη] (x4) και για τη διάρροια (x4).

Επισήμανση: Σε περίπτωση που ΔΕΝ σκοπεύουμε να κατασκηνώσουμε στην ύπαιθρο προτιμώντας τη διανυκτέρευση σε καταφύγια ή ξενώνες (όπου αυτά υπάρχουν), στο βουνό θα πρέπει να φέρουμε ΠΑΝΤΑ πάνω μας κάποια μικροαντικείμενα που εν δυνάμει μπορούν να φανούν σωτήρια σε περίπτωση που για κάποιο λόγο καθηλωθούμε εκεί έξω!

-ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΑΝΑΓΚΗΣ

Μια απλή αλουμινοκουβέρτα δεν είναι αρκετή! Δοκιμάστε να δείτε πως «λικνίζεται» στον αέρα…

υπνόσακος επιβίωσης

δηλ. Αλουμινοκουβέρτα – σάκος. Άκρως πρακτική και οικονομική λύση!

Θα πρέπει να υπάρχει ΠΑΝΤΑ στον πάτο του σακιδίου μας…κι ας μην τον χρειαστούμε ποτέ! Ελαφρύς και με ελάχιστο όγκο. 

Μπαίνουμε μέσα αφήνοντας ακάλυπτο μόνο το πρόσωπο μας. Αδιάβροχος και αντιανεμικός, διατηρεί το 90% της θερμικής ακτινοβολίας του σώματος μας. Η διαπνοή είναι μηδαμινή (θα γίνουμε μούσκεμα από τον ιδρώτα) αλλά το ζητούμενο κατά τη χρήση του δεν είναι η άνεση αλλά η επιβίωση!

ή

Σάκος Bivy

ΠΟΛΥ καλύτερη – μα αρκετά πιο δαπανηρή – λύση!

Πολύ ελαφρύς. Αντανακλά το 90% της θερμότητας του σώματος μας. Έχει εξαιρετική διαπνοή και μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε κάλλιστα -πέρα από την ανάγκη- σε συνδυασμό με έναν υπνόσακο και σε προγραμματισμένες διανυκτερεύσεις κάτω από τα αστέρια!

-φακός με extra μπαταρίες

Διεθνές σήμα κινδύνου: 6 φορές αναβοσβήνουνε το φακό, παύση ενός λεπτού, επανάληψη … έως ότου μας εντοπίσει κάποιος.

–σφυρίχτρα 

Διεθνές σήμα κινδύνου: 6 σφυρίγματα, παύση ενός λεπτού, επανάληψη … έως ότου μας εντοπίσει κάποιος. 

-αναπτήρας ή αδιάβροχα σπίρτα ή σπινθηριστής

(που αναφέρθηκαν και παραπάνω) για άναμμα φωτιάς.

Σύνεργα «τουαλέτας»

-απολυμαντικό χεριών, φτυαράκι, χαρτί υγείας/χαρτομάντιλα (ΟΧΙ μωρομάντηλα), σακουλάκι που ασφαλίζει.

-σακουλάκι για τα σκουπίδια μας.

Δεν πετάμε ΤΙΠΟΤΑ στη φύση … ΟΥΤΕ οργανικά απόβλητα όπως μπανανόφλουδες!

Ακόμη κι αν υπάρχουν κάδοι/καλάθια στις αφετηρίες/τερματισμούς μονοπατιών, ας σκεφτούμε ότι δεν συλλέγονται τόσο συχνά τα σκουπίδια από εκεί και μπορεί να προσελκύσουν ζώα. Καλό είναι να τα πετάξουμε με την πρώτη ευκαιρία σε κάδο εντός οργανωμένου οικισμού.

Προσωπική υγιεινή 

(όλα σε μικρές ποσότητες/ συσκευασίες)

-Απολυμαντικό χεριών 

-Οδοντόβουρτσα και Οδοντόκρεμα 

–Σαπούνι υγρό βιοδιασπώμενο 

-Μπατονέτες

-Αποσμητικό

-Χαρτομάντιλα και Μωρομάντιλα 

Πετσέτα 

Ελαφριά με μικροϊνες που στεγνώνει γρήγορα

Επισκευές

-Ελβετικός Σουγιάς απλός

(πχ Victorinox  Classic) 

-Gorilla/Duct tape

-Tire-ups

-Βελόνα και κλωστή

Προσωπικά αντικείμενα

-Ταυτότητα

-πιστωτική/χρεωστική κάρτα

-μετρητά

Καταγραφή εμπειρίας

-Φωτογραφική μηχανή/ Action camera

-σημειωματάριο και στιλό

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Ενημερώνουμε ΠΑΝΤΑ γραπτώς ένα δικό μας έμπιστο άτομο για το πλάνο της διάσχισης!

Ποια διαδρομή θα ακολουθήσουμε; Θα είμαστε μόνοι μας; Κι αν όχι πόσοι και ποιοί; Πότε υπολογίζουμε το αργότερο να επιστρέψουμε; Τόσο κατά τη διάρκεια (αν υπάρχει η δυνατότητα) όσο και μετά το τέλος της διάσχισης καλό είναι να ενημερώσουμε σχετικά το άτομο αυτό.

Ελπίζω το αρθράκι αυτό να σας φάνηκε χρήσιμο!

Καλές διασχίσεις στα όμορφα βουνά μας! 😊✌️

ΥΓ Μια χρήσιμη λίστα εξοπλισμού Ημερήσιας Ορεινής Πεζοπορίας μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ !